AFET VAR, ŞOV BAŞLASIN…

Her acil afet durumu bende farklı yansımalar gösterir. Bazen susar bakarım, bazen çığlık çığlığa bağırırım Şimdi de kelimeler anlatsın istedim. Ateş düştüğü yeri yakar derler ya tam da öyle. Mavi gözlü şehrimin kan ağladığı bir afet sonrası yazmak da kor ateşte olmak sanki.

Ormanlarımız yanıyor, gökyüzü is dolmuş, alevler sarmış her yeri..

Deprem olmuş, insanlar enkaz altında,…

Sel basmış, mahalle göle dönmüş… Taşkın gelmiş, köprü kalmamış…

Afet anında ilk ulaşması gerekenler itfaiye, AFAD, sağlık ekipleri midir?

Yok canım, önce fotoğraf karesine yetişenler ve kriz takım elbisesi giyenler gelmeli sanki

Ortada ise bir megafon, Ve havada asılı kalan "Vatandaşlarımız müsterih olsun" cümlesi. 

Gerçekten de müsterihiz. Çünkü sahada selfie çeken çok, sapanla taş taşıyan az.

Ama sahada olanın sırtı terli, dizleri çamurlu, elleri küle bulanmış, gözleri yorgunluktan kan çanağı.

Sahi, çizme boyuna göre de görev hiyerarşisi de var mıdır ki?

Dikkatimi hep çeken de; Sahaya gidenlerin ayağında yepyeni çizmeler, ellerinde mikrofonsuz röportajlar… 

Kriz Yönetimi mi, Kriz Giyinimi mi?

Afet bölgesine ilk ulaşan ekipler değil, ilk kareye giren kişiler önemlidir bizde.

Yeni alınmış yeşil çizmeler, gri tonda montlar, arka fonda alevler, su baskınları, çökmüş kolonlar… Diz boyu suda bile yürümeyen ekip, yanında kameralarla "olaya hâkim" pozları verilirken ,enkazın yanına yanaşmadan "durumu değerlendiriyoruz" demek, bizde artık görev tanımına giriyor.

Ve halk biliyor ki;

“Olay büyükse, protokol geniştir.”

Ülkemdeki her afette ekran başında "Devlet nerede?" sorusu sorulurken tepkimi de vermeden de geçemem.

Önce sen bir dur ve kendine sor: Ben neredeydim?

Peki sen neredeydin?

– Binanı denetlettin mi?

– Mahallendeki toplanma alanını biliyor musun?

– 177’yi aradın mı?

– Gönüllü eğitimine katıldın mı?

Afet sadece devletin değil, toplumun da sınavıdır.

Bazısı canıyla, bazısı çizmesiyle bazısı kamerasıyla katılır bu sınava.

Sen tercihini yap

Gerçek kurtarıcılar kameralara değil, enkaza bakar.

Gerçek yardım, tweet değil, terdir, uykusuz yorgun bakan gözlerdir.

Protokole son bir not bıraksam olur mu ki;

Bazen "gitmemek" gitmekten daha çok fayda sağlar.

Afetlerde koordinasyon hayat kurtarır.

Görünmek değil, işe yaramak kıymetlidir. Şovun değil, sorumluluğun mekânıdır

Çünkü afet alanında kalan insanların “şefkatli bakışlara” değil, “şefkatli iş bilen, kurtarabilen ellere” ihtiyacı vardır.

Saygılarımla. 18.07.2025 

SEMANUR SAYGIN ÖZAY

Jeoloji müh. & Kent Bilimci